سنجش و ارزیابی میزان تاب آوری کالبدی اجتماع های شهری در برابر زلزله (مطالعۀ موردی: محله های شهر تهران)

Authors

  • سیدمصطفی حسینی دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد
Abstract:

امروزه خسارت‌های فراوان مخاطره‌های طبیعی و انسانی به محیط و کالبد شهرها موجب شده است که مفهوم تاب‌آوری برای کاهش آثار سوانح، به حوزه‌ای مهم در عرصة مدیریت بحران تبدیل شود. این پژوهش کاربردی است و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، با هدف شناسایی شاخص‌ها و عوامل مؤثر بر تاب‌آوری کالبدی محله­های شهری، سنجش و ارزیابی میزان تاب‌آوری کالبدی در محله­های منتخب شهر تهران و ارائة چارچوبی برای سنجش میزان تاب‌آوری کالبدی در شهرها انجام شده است. جامعة آماری این پژوهش، تمام خانوارهای ساکن در محله­های شهر تهران است. حجم نمونه در تحقیق، با استفاده از فرمول کوکران، معادل 369 خانوار برآورد شد. برای انجام پژوهش، ابتدا با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، شاخص‌ها و عوامل مؤثر بر تاب‌آوری کالبدی اجتماع­های شهری شناسایی و تعریف عملیاتی شدند و سپس با استفاده از روش میدانی و پرسشنامه، جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز تحقیق صورت گرفت. در مرحلة بعد، با استفاده از روش مجموع سادۀ وزین (SAW)، ماتریس اولیة تصمیم‌گیری تهیه شد و سپس براساس روش الکتره، وضعیت محله­های مورد مطالعه از نظر تاب‌آوری کالبدی محاسبه شد. نتایج نشان می­دهد محلة قیطریه و قلعه‌مرغی به‌ترتیب، از نظر تاب‌آوری کالبدی در بهترین و بدترین وضعیت و محله­های ستارخان و نارمک در رتبه‌های دوم و سوم از نظر تاب‌آوری کالبدی قرار دارند. همچنین به‌دلیل داشتن قابلیت اجرایی، می­توان از چارچوب این پژوهش برای سنجش و ارزیابی میزان تاب‌آوری در سایر محله­ها و نواحی شهری استفاده کرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی میزان تاب آوری کالبدی محیط های شهری در برابر زلزله(نمونه موردی کلانشهر تبریز)

کشفباستان شناسینشان می دهدکهپیشینیانمابسیاریازخطرات و بلایای طبیعی و انسان ساختیکهامروزهوجوددارندراتجربه کردهاندواینخطراتدرگذشتهنیزوجودداشتهاند. مدیریت بلایای طبیعی نیازمند شناخت ماهیت، ارزیابی‌های دقیق، برنامه‌ریزی و سپس ارائه راهکارهای مناسب می‌باشد. تبریز بر روی یک سامانهگسلی فعال در شمالغرب ایران واقع شده است که نشان از امکان وقوع مجدد زلزله در این شهر را دارد؛ همچنین مطالعة آماری  داده ها،...

full text

بررسی وضعیت تاب آوری محله های شهری در برابر زلزله

با افزایش تعداد وقوع مخاطرات طبیعی و صدمات ناشی از آنها، امروزه دیدگاه­ها و نظریه­های مدیریت سوانح به دنبال ایجاد جوامع تاب‌آور در برابر مخاطرات طبیعی هستند و تاب‌آوری به عنوان راهی برای تقویت جوامع با استفاده از ظرفیت­های آن‌ها مطرح است. هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت تاب­آوری محله­های شهری در برابر مخاطره زلزله است که با روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از آزمون T تک نمونه­ای و مدل الکتر به منظور تجز...

full text

سنجش و ارزیابی میزان تاب آوری محله های شهری در برابر زلزله موردپژوهی: ( بخش مرکزی شهر زنجان)

تاب­آوری در برابر زلزله یکی از مفاهیم بسیار مهم نظری و عملی در مدیریت بحران است. طی چند دهه گذشته، رشد شتابان شهری و توسعه مناطق فرودست شهری (به ویژه در کشورهای در حال توسعه) موجب شده که آسیب پذیری آن ها در برابر بحران­هایی با منشاء انسانی و طبیعی بیش از پیش گردد. لذا تاب­آور نمودن جوامع شهری به ویژه محلات فرودست و نابسامان دارای اهمیت خاصی است. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال سنجش و ارزیابی ت...

full text

بررسی و سنجش میزان تاب آوری در ابعاد کالبدی و اجتماعی در برابر زلزله(مطالعه موردی شهر ایذه)

مخاطره ای که شهرها را تهدید می‌نماید خطر وقوع زلزله است.شهر ایذه هم در معرض خطرات ناشی از وقوع زلزله است،کاهش آسیب و مدیریت بحران و درنهایت تاب‌آور نمودن شهر در برابر مخاطرات لازم و ضروری است؛هدف پژوهش بررسی و سنجش میزان تاب آوری در ابعاد کالبدی و اجتماعی شهر ایذه در برابر زلزله می باشد. پژوهش حاضر ازنظر ماهیت، نظری – کاربردی و ازلحاظ روش مطالعه، توصیفی – تحلیلی است. برای دستیابی به نتایج تحقیق...

full text

ارزیابی تاب آوری کالبدی شهردر برابر زلزله (نمونه موردی: شهر پیرانشهر)

اصولا زلزله یکی از سوانح طبیعی است که تأثیرات مخربی بر سکونتگاه‌های انسانی برجای گذاشته و تلفات جانی و مالی سنگینی بر ساکنان آنها وارد می‌سازد. در عین حال آسیب‌پذیری بخش کالبدی شهر تأثیر مستقیمی در تلفات انسانی ناشی از بحران دارد. معمولا آسیب پذیری در نتیجه ساخت و ساز‌های بی‌رویه در حریم گسل‌ها، عدم رعایت ضوابط و استانداردها، توزیع نامناسب جمعیت و امکانات در سطح شهر تشدید می‌شود. تحلیل چگونگی ت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 47  issue 4

pages  609- 623

publication date 2015-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023